توده؛ موجودی با روان مستقل
۱. تولد توده؛ از فرد به جمع
لوبون توده را مجموعهای از افراد میداند که در کنار هم، هویتی جدید و مستقل پیدا میکنند. در این حالت، شخصیت فردی محو شده و جای خود را به روان جمعی میدهد. این روان جمعی، ویژگیهایی متفاوت از مجموع افراد دارد و رفتارهایی از خود نشان میدهد که در افراد بهتنهایی دیده نمیشود.
۲. ویژگیهای روانی توده
تودهها تحت تأثیر احساسات قوی، تحریکپذیری بالا و عدم توانایی در استدلال منطقی هستند. آنها بیشتر به تخیل و تصاویر ساده واکنش نشان میدهند تا به دلایل عقلانی. این ویژگیها باعث میشود که تودهها بهراحتی تحت تأثیر قرار گیرند و رفتارهای غیرمنتظرهای از خود نشان دهند.
۳. تلقینپذیری و سرایت احساسات
لوبون معتقد است که تودهها بهشدت تلقینپذیرند و احساسات در آنها بهسرعت گسترش مییابد. یک ایده یا احساس میتواند بهسرعت در میان اعضای توده پخش شود و واکنشهای جمعی ایجاد کند. این ویژگی، تودهها را به ابزار قدرتمندی برای تغییرات اجتماعی تبدیل میکند.
۴. نقش رهبران در هدایت تودهها
رهبران تودهها افرادی هستند که با استفاده از قدرت کلام، تصاویر و نمادها، احساسات توده را برمیانگیزند و آنها را هدایت میکنند. این رهبران معمولاً کاریزماتیک هستند و توانایی بالایی در تأثیرگذاری بر تودهها دارند. لوبون تأکید میکند که رهبران میتوانند تودهها را بهسوی اهداف مختلفی سوق دهند، چه سازنده و چه مخرب.
۵. اخلاق و عقاید تودهها
تودهها دارای اخلاق و عقاید خاص خود هستند که ممکن است با اخلاق فردی اعضایشان متفاوت باشد. در توده، افراد ممکن است رفتارهایی از خود نشان دهند که در حالت فردی هرگز انجام نمیدادند. این تغییرات ناشی از فشار روانی جمع و احساس مسئولیتناپذیری در توده است.
۶. تأثیر تودهها بر تاریخ و جامعه
لوبون بر این باور است که تودهها نقش مهمی در شکلگیری تاریخ و تحولات اجتماعی دارند. انقلابها، جنبشها و تغییرات بزرگ اجتماعی اغلب تحت تأثیر حرکتهای تودهای شکل میگیرند. درک روانشناسی تودهها برای فهم بهتر این تحولات ضروری است.